Tanım ve Kısa Tarihçe
“Hacamat” kelimesi Arapça hicâm kökünden gelmekte olup “emmek, aldırmak” anlamına gelir.
Geleneksel olarak, cilt üzerine vakumla kupa konulması, bazen ardından hafif kesikler atılması ve kanın deri yüzeyinden alınması işlemidir.
Bu yöntem, özellikle İslam kültüründe, ancak aynı zamanda antik Çin, Mısır, Orta Doğu gibi birçok kültürde de uygulanmıştır.
Nasıl Uygulanır?
Uygulama genellikle iki türde yapılır: kuru kupa (yalnızca vakum ile) ve yaş kupa (wet cupping) (vakum sonrası küçük çizikler atılarak bir miktar kan alınmasıyla).
İlk olarak kupa cilt üzerine yerleştirilir, vakum oluşturulur; sonra gerekirse özel kesikler ile kan yüzeye çıkarılır ve tekrar vakum yapılabilir.
Potansiyel Faydalar
Bilimsel çalışmalar “kesin” sonuçlar vermemekle birlikte bazı olumlu bulgular göstermektedir:
Ağrı yönetimi:
Özellikle kronik bel ağrısı gibi non-spesifik ağrılarda, kupa terapisi ile ağrının hafiflediği ve fonksiyonel iyileşmenin görüldüğü bir sistematik inceleme bulunmaktadır.
Kan dolaşımı ve yerel dokularda kan akışının artması: Vakumun uygulandığı bölgede dolaşımın ve oksijenlenmenin artabileceği öne sürülmektedir.
Bağışıklık sistemine destek ve iltihap azaltma: Geleneksel kaynaklarda ve bazı tamamlayıcı tıp yazılarında bu yönde iddialar vardır.
Bilimsel Sınırlamalar & Eleştiriler
Çoğu çalışma metodolojik olarak zayıf: örneğin küçük örneklem büyüklükleri, kontrol gruplarının eksikliği gibi sorunlar mevcuttur.
Bazı ciddi tıbbi kaynaklar, “mevcut kanıtların çoğu sağlık yararlarını güçlü şekilde desteklemediğini” belirtmektedir.
Uygulamanın “kirli kanı dışarı atıyor” gibi tanımlamaları bilimsel olarak kabul görmemektedir; örneğin bazı kaynaklar bu iddiayı eleştirmektedir.
Olası Riskler ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
İşlem sonrası ciltte morluklar, vakum izleri oluşabilir ve bu izler birkaç gün ya da haftalar sürebilir.
Steril olmayan uygulamalarda enfeksiyon riski vardır.
Bazı nadir fakat ciddi komplikasyonlar bildirilmiştir (örneğin nörolojik komplikasyonlar).
Bazı kaynaklar, kanama bozukluğu olanlar, ciddi kalp hastalığı olanlar ya da cilt enfeksiyonu bulunanların hacamat uygulamasından kaçınması gerektiğini belirtmiştir
